L’Île d’Enfer / Vítiseyjan chap.9/níundi 9
IX
LA FOLLE RANDONNEE
u matin du troisième jour, c’est la folle randonnée sur Hvitavatn à travers le désert, le désert absolu, le congloméré de cendres et de pierres rondes, sans un pouce de végétation. C’est, à perte de vue, l’immensité grise, coupée par des sables rouges que le vent soulève en tourbillon.
Et le monstre apparaît derrière les bizarres montagnes crénelées que les Islandais appellent « les chapeaux du Baron ». C’est une ligne livide, imprécise encore, mais effrayante déjà : le Lonjökul, le long glacier, vers lequel nous marchons.
La montagne Bleue nous barre la route de sa masse abrupte. Nous la contournons pendant cinq heures. Nous allons d’un train d’enfer sur un terrain abominable.
Un ravin s’ouvre, crachant une eau torrentueuse ; nous franchissons et l’eau et le ravin ; nous retrouvons la Hvita, qui coule, à notre droite, blanche dans son lit noir.
Plus on remonte vers sa source, plus elle s’élargit. Elle surgit du lac formé lui-même par le glacier.
Ici, elle a quatre cents mètres d’une rive à l’autre.
Le vent fait rage, soulevant sur les flots de véritables lames courtes, et cependant il faut passer.
Et nous passons pour retrouver le désert de pierre et de sable, puis une herbe marécageuse.
Enfin le glacier est là, prodigieux, splendide. En face, il tombe à pic dans l’eau, tandis que, sur la gauche, il meurt en pente douce. Des crevasses bâillent, puis c’est l’étagement des glaces qui prennent à nos yeux des formes fantastiques : clochers de cathédrales, palais asiatiques, longues théories de personnages vêtus de toges, acropoles grecques et burgs allemands accrochés au rocher, colonnades de temples dans une perspective infinie…
Hélas ! nous n’avons plus les belles nuits de lumière. L’ombre descend, estompant l’horrible beauté, et, tandis que nous nous endormons sous la tente, cependant que la neige tombe en rafales, nous entendons un bruit semblable à celui que feraient plusieurs batteries qui tireraient ensemble : c’est un pan de glacier, lentement miné par les eaux , qui s’écroule et que le fleuve émiette et emporte dans une longue procession.
Au matin, le brouillard a mangé la montagne. Il ne reste plus rien. La veille on a rêvé, alors ?
Non, Les bruits sinistres continuent, attestant que, dans l’ombre, la poussée du glacier se poursuit.
Et voici que, venue d’on ne sait où, une pluie de cendres tombe, fine, impalpable, mortelle.
Il ne fait pas bon s’attarder. Les chevaux effrayés, tremblent de tous leurs membres, le vent souffle en tempête, le sable et la cendre rouge nous fouettent le visage, mille aiguilles trouent ma peau, mes yeux saignent, les poneys aveuglés hennissent de douleur.
Désert, fleuve qu’on retraverse. On file accompagné par les mauvais esprits, gardiens de ces lieux interdits…
Dans la hurlée de l’ouragan, c’est le retour sans gloire.
Au soir, près des geysers, une humble ferme nous accueille.
Je dors, assommé.
IX
GLANNALEGA FERÐ
Á morgni þriðja dags förum við í glannalega ferð að Hvítárvatni yfir óbyggðir, algera auðn, samsafn af ösku og malargrjóti, án minnsta gróðurs. Það er grá víðátta svo langt sem augað eygir, en sumsstaðar rauður sandur sem vindurinn þyrlar upp í sveipum.
Og skrímslið birtist bak við skörðótta fjallgarðinn einkennilega sem Íslendingar nefna „Jarlhettur“. Það er nábleikt strik, óljóst ennþá, en undireins ógnvekjandi: Langjökull, sem við förum í áttina til.
Bláfjall, bratt og mikið, varnar okkur vegarins. Við erum fimm stundir að krækja fyrir það. Við förum undirheimagang um viðbjóðslegt svæði.
Gljúfur gín við, þar sem straumvatn þeytist fram. Við förum yfir ána og gljúfrið. Við finnum aftur Hvítá sem rennur hægra megin við okkur, hvít í svörtum farvegi sínum.
Því nær sem við komum upptökum hennar, þeim mun breiðari verður hún. Hún kemur úr vatninu sem jökullinn hefur beinlínis myndað.
Hérna er áin fjögur hundruð metra milli bakka.
Stormurinn æðir og ýfir upp vatnið, svo úr verða raunverulegar, stuttar öldur, en yfir verðum við þó að fara.
Og við förum yfir og hittum aftur fyrir okkur eyðimörk úr sandi og grjóti, þvínæst grasivaxið mýrlendi.
Loks blasir jökullinn við, mikilfenglegur, glæsilegur. Andspænis fellur hann þverhnípt ofaní vatnið, en á vinstri hönd líður hann út af í hóflegum halla. Sprungur gapa við, síðan liggur ísinn í lögum og tekur á sig hinar furðulegustu myndir fyrir augum okkar : kirkjuturnar, austurlenskar hallir, langar raðir af fólki í kyrtlum, grískar hæðir og þýsk þorp hengd á björg, hofsúlur í óendanlegri fjarvídd…
Því miður eru næturnar ekki lengur fagrar og bjartar. Rökkrið kemur og skyggir hina óttalegu fegurð, og meðan við erum að sofna í tjaldinu fellur snjórinn í hryðjum, og við heyrum hljóð einsog í mörgum fallbyssum sem skotið væri af samtímis: Það er ísgeiri sem vatnið hefur grafið undan hægt og hægt, svo að hann hrynur og fljótið splundrar honum og ber jakan burt í langri halarófu.
Morguninn eftir hefur þokan gleypt fjallið. Ekkert er lengur eftir. Var okkur þá að dreyma í gær?
Nei, hljóðin ískyggilegu halda áfram og vitna um það, að í dimmunni er jökullinn áfram á hreyfingu.
Og nú tekur að rigna ösku, hvaðan sem hún er komin, fíngerð, duftkennd og banvæn.
Hér er betra að láta sér ekki dveljast. Hestarnir eru óttaslegnir og skjálfa á beinunum, stormurinn æðir, sandur og rauð aska slettast í andlit okkar, þúsund nálar stingast í húð mína, sviði er mér í augum, blindaðir hestarnir hneggja af sársauka.
Eyðimörk, fljót sem farið er yfir aftur. Við höldum leið okkar í fylgd illra anda, verði þessara bannsvæða…
Með öskur vindsins í eyrum förum við sneypulega heimför.
Um kvöldið er tekið á móti okkur í fátæklegum bóndabæ rétt hjá Geysi.
Ég sofna örmagna.
